Benim Küçük Limon Ağacım

 

Bugün size kendi basit hayatımdan bir ‘Slumdog Millionaire’ hikayesi anlatmak istiyorum.

Geçtiğimiz ay, bana bir limon ağacı hediye edildi. Bir metreyi ancak bulan gövdesinden çıkan kalem kalınlığında dallarını donatan baygın kokulu çiçekleri ile bir anda terasımızın en nadide süsü haline geldi. Her sabah ve her akşam, sarının ve kızılın bin bir tonu ile boyanan denizi seyretmeyi unutturacak kadar güzeldi limon ağacım. Günler geçtikçe, çiçekler yerlerini eskinin gaz lambalarının cam şişelerini andıran limon taslaklarına bıraktılar Dedik ki; bu da bir hikmettir, seyredelim bakalım bu birkaç milimlik yeşil şişeler nasıl olacak da yetişkin birer limon olacak.

Günler minik yeşil şişelerimin büyümesini bekleyerek geçerken, beklenmedik bir şey oldu. Yavru limonlarım önce sarıya, sonra siyaha dönüp kurumaya başladılar. Bu sefer her sabah ve her akşam bir kalp sızısı ile çıkmaya başladım terasa. Allah’ım ne olur kurumasınlar, ne olur kurumasınlar… Gel gör ki; kabul olmayacak duaya amin demenin fayda ettiği nerde görülmüş. Ne kadar yalvarsam da limonlarım kuruyup dökülmeye devam ettiler.

Benim çocukluğumun yazları, Finike’de geçti. Evimizin etrafı uçsuz bucaksız limon ve portakallıklar ile çevriliydi. Bir akşam limon ağacımın kararıp kuruyan meyvelerine bakarken bu bahçeler geldi gözümün önüne… Rahmetli Hasan Dede’nin ve Zeynep Teyze’nin bahçeleri… Hasanca ve Zeynepce, gövdelerini ele ele tutuşmuş üç kişinin ancak sarabileceği iki ulu dut ağacının gölgesindeki toprak bir damda yaşarlardı. Daha doğrusu bütün köy, dalları birbirine karışmış bu ağaçların gölgesinde yaşardı. Yerden bir metre yükselen ayaklar üzerine çakılmış ahşap köşke serilmiş hasır halıların etrafına dizilmiş minderlerde kadın, erkek, çocuk hep birlikte yerdik, içerdik, uyurduk, uyanırdık, konuşurduk… Köşkün bir köşesinde, üzerine sulandırılmış böcek ilacı serpilmiş eski sera naylonlarından bir parça olurdu. Böcek ilacına karıştırılmış şekerin kokusuna aldanıp bu su birikintisine dalan sineklerin debelenmesini seyretmek, bazılarını dal parçaları ile dürtüklemek, çocukların eğlencelerinden biriydi o günlerde… Bazı günler, köşkün sağ tarafında kalan saz damlı, etrafı açık mutfakta ocak yakılır, üzerine konulan kara saçta Fatmana Gelin bütün köye katmer pişirirdi.

Dut ağaçlarından denize dik bir yol uzanırdı. Tamamı ince kum ile örtülü bu yola, arabalar batmasın diye iri dere çakılı ve kayrak parçaları serilmişti. Karayolları İşletmesi, Kumluca tarafından gelip Kale’yi ve köyü birbirine bağlayarak Kaş’a doğru devam eden bir yol açmaya karar verdiğinde, denize inen bu iri taşlı yolu ikiye bölmüş oldu. Devletin karayoluna asfalt, açıldıktan sekiz sene sonra döküldü. O yüzden başlangıçta iki yol arasındaki tek fark, yönünü hesaba katmazsak, çünkü biri denize dik, diğeri paraleldi, sadece üzerine dökülen çakılın miktarıydı.

Bizim evimiz, denize dik inen yolun kıyısında, Zeynepce’nin dut ağaçları ve yeni açılan karayolunun arasındaki mesafenin tam ortasındaydı. Sabah uyanır uyanmaz, sanki bizi evden kovan varmış gibi koşarak Dut’a giderdik. Zeynepce çoktan kalkmış olurdu. Bazı günler, eski bir çalı süpürgesi ile, artık üzerine basıla basıla taşlaşmış kum zemini süpürürken görürdüm onu. Köyün bütün özensizliğine, köşkün bütün düzensizliğine rağmen, nasıl olduğunu bir türlü anlamadığım bembeyaz bir yemeni takardı Zeynepce. Güneşin derin yarıklar açtığı esmer güleç yüzüne bakarken, yemenisinin beyazlığı beni büyülerdi. Bazen de limon ağaçlarının arasında dolaşırken görürdüm Zeynepce’yi. Bu sefer de kumda sürüklediği lastik ayakkabılarının küçüklüğü takılırdı gözüme. Çoklukla kenarları yarılmış olurdu bu lastik ayakkabıların. Beyaz başörtüsü, gün boyu dinmeyen rüzgârla dalgalanırdı…

Uyandım. Gün boyu dinmeyen rüzgâr… Halam bizi en geç sabah on da denize götürürdü. Çünkü öğlen on iki gibi başlayan esinti, dalgaları kabartarak güneş batana kadar aralıksız devam ederdi. Kulağıma Dut’un hışırdayan yapraklarının sesi geldi. Gözümde canlanan limon ve portakal ağaçlarının dalları, rüzgârla bir o yana bir bu yana yatıyordu. Biz küçükken, evde çocuklara müstakil bir oda ayrılması adeti olmadığından, yazlıkta, halamın ve rahmetli babaannemin odasına konulmuş bir şezlongun üzerinde yatardım. Gün ağarırken, köyün sırtını yasladığı dağdan denize doğru buz gibi bir rüzgâr daha eserdi. Halam uyanır, pencerenin kendi tarafındaki kanadını örterdi. Rüzgâr benim üzerimden dolardı odaya. Annem her gece yatmadan evvel tembihlerdi ‘gün ağarırken, kendi tarafındaki pencereyi it, rüzgâr halana doğru essin, sen üşüme’ derdi. Ama dokuz yaşındaysanız bu öğütleri tutmak kolay olmuyor. O yüzden uykuya yenilip, her sabah ayazda kalırdım.

Terastaki sandalyemden kalktım. Limon ağacımın saksısının ucundan tutup çekiştirmeye başladım. Arkadaşım hiçbir masraftan kaçmamış, en büyüğünden almış saksıyı. O yüzden evin cephesinden, terasın parapetine kadar olan mesafeyi geçene kadar imanım gevredi. Ama sonunda küçük limon ağacımı, korunaklı yerinden çıkarıp, terasın güneydoğu ucuna getirmeyi başardım. Şimdi dedim, dallarının arasından rüzgâr geçecek. Sırtını evin duvarına verdiğimiz için serinleyemiyordun. O yüzden kavrulup öldü limonların. Oysa şimdi terasın rüzgâra en açık köşesindesin. Bırak kendini ayaza…. Püfür püfür, serinlesin çiçeklerin, yaprakların.

Saksıyı yerine yerleştirip doğrulduğumda Zeynepce ile göz göze geldim. Limon ağaçlarının arasından gülerek bana bakıyordu. Sonra başörtüsü çözüldü rüzgârdan. Dalgalana dalgalana büyüdü, beyaz bir yelkene dönüştü. Zeynepce bu yelkenin ucundan tuttu, havalandı. Döne döne gökyüzüne yükseldi. Bulutların arasında kaybolana dek baktım ardından…

Küçük limonumun keyfi bu aralar çok yerinde. Kararan, kuruyan bir şey yok. Bütün küçük lamba şişeleri, meyveye döndü. Hatta yeni çiçekler var yolda…

Slumdog Milionaire’de, Jamal büyük ikramiyeyi, ben de limon ağacımı kazandım. Ruhun şad olsun Zeynepce…

(İstanbul’da, ikinbinonsekiz senesinin Temmuz ayı’nın onuncu günü, ofiste yazıldı.)